Khu mua sắm Outlet cách New York hơn sáu chục dặm. Khoảng cách quá bình thường so với tốc độ xe chạy trên đường cao tốc. Chưa đầy một giờ đồng hồ, cậu sinh viên du học đã đưa chúng tôi tới nơi. Nắng chan hòa trên khu đất rộng được quy hoạch ngay ngắn như một công viên giải trí. Những đụn tuyết mỏng vun gọn bên cạnh lối đi quanh các gốc cây thưa thớt lá. Những ngôi nhà gỗ sáng ánh đèn lung linh huyền ảo nằm rải rác trong cây như một ngôi làng cổ tích. Dịp cuối năm, tất cả các hãng thời trang lớn nhỏ đều bình đẳng mở chương trình khuyến mãi. Giá cả chỉ bằng một nửa khi hàng được bán ở New York. Khu Outlet thu hút được một lượng khách khổng lồ dù cách trở xa xôi.
Thật lạ là những thương hiệu nổi tiếng Louis Vuitton, Gucci, Salvatore, Banana, Brook&Brother, Burberry…cũng đều mang những hàng hóa nức tiếng kênh kiệu của mình đến chốn này bày bán. Bạn chọn mua một đôi giày nhãn hiệu Clark khét tiếng của Anh quốc. Giá 40USD. Bằng một phần ba tiền nếu mua đúng giá. Giày da nâu mờ đế đúc cao su chắc chắn. Rất hợp với dân thích đi dã ngoại. Chẳng ngần ngại, bạn tháo luôn đôi giày “ăn cỗ” mõm nhọn đen bóng đang đi cho vào thùng rác. Giày mới cao cổ dận vào. Trông chững chạc mạnh mẽ hẳn lên. Chợt thấy bạn như trẻ ra đến năm tuổi khi đứng trên “chỗ đứng” bình dân. Lại pha chút hào hoa dặm trường gió tuyết. Chả hiểu sao đôi giày lại làm thay đổi diện mạo con người nhanh chóng đến thế? Chúng tôi khuyên, đã thế thì vứt luôn chiếc áo măng tô lửng quan chức đi, thay vào đó một chiếc áo da của hãng Coach?
Thay giày giữa đường là một việc làm tối kị. Dù đôi giày có tốt đến đâu cũng cần phải có một thời gian làm quen nhất định. Dĩ nhiên đôi giày mới của bạn là rất đẹp và tốt nhưng chưa thể làm quen trong phút chốc. Dáng đi thành ra đủng đỉnh trịnh trọng nắn nót hơn mọi ngày. Cậu sinh viên du học tủm tỉm cười thông cảm, cháu sẽ đưa bác đến cửa hàng bán miếng lót giày ở ngay cạnh đây!
Gian hàng xinh xắn bày những chiếc cân điện tử có vẽ hình bàn chân trên mặt cân bên dưới. Khách hàng tự đứng lên nhìn vào bảng điện tử trước mắt nhấp nháy tít mù những con số. Vài giây đồng hồ cho ra kết quả tổng hợp về cân nặng, số đo, vị trí trọng tâm cơ thể rơi vào và hàng chữ to nhất hiện ra mã số chiếc lót giày mà bạn cần chọn trên giá. Chỉ còn việc lấy nó xuống thử vào đôi giày đang đi. Vừa vặn, êm ái như đôi giày quen chân đã mấy tháng. Dĩ nhiên tiền bạc đối với bạn chả phải là mối quan tâm nhưng hai chiếc lót giầy có giá tới 56,18USD. Gần gấp rưỡi đôi giày. Cứ như đi mua lít nước sôi lại phải mua “thêm” chiếc phích để đựng.
Máy trả tiền tự động đọc mã vạch trên đôi lót giày. Cho tờ tiền vào cũng tự động trả lại chính xác đến từng cent. Cô bán hàng cao lớn tóc vàng hoe đứng cạnh chỉ làm mỗi nhiệm vụ trao cho khách một nụ cười tươi rói. Bàn chân Việt lần đầu tiên đã được nâng niu thật rồi. Giật mình nhớ đến những gương mặt cấm cảu của nhân viên bán hàng quê nhà, không có tiền lẻ trả lại lập tức dúi ngay cho khách hàng một nắm kẹo. Lại cũng nhớ đến bốn nghìn năm lúa nước quê mình mà chưa ai chế ra một đôi giầy lội ruộng. Để đến bây giờ vẫn “... Chân lội dưới bùn tay cấy mạ non…”. Kể cả mấy bác nông dân hễ cứ có tiền là lập tức nghĩ ngay đến việc xây chùa đúc tượng. Hứng chí lên có anh còn chế tạo thử cả máy bay trực thăng. Những thứ cần thiết cho cuộc sống hình như vẫn còn nằm trong khẩu hiệu công nghiệp hóa và hiện đại hóa. Hoặc trong các slogan bán hàng mùi mẫn mà chất lượng luôn theo chiều hướng chống lại người tiêu dùng.
Đ.P