Nhà thơ, đạo diễn điện ảnh Đỗ Minh Tuấn: “Có những bài thơ của Mai Văn Phấn như khu vườn tôn giáo, ta có thể bước vào và sững sờ chiêm ngưỡng màu tím của bằng lăng trong ánh sáng vĩnh cửu của Tagore. Nhưng có những bài thơ như ngôi nhà bốn phía không có cửa, ta phải bỏ đi với một ấn tượng băn khoăn về một cái gì bí ẩn, khả nghi. Và cũng có những bài thơ thoạt tiên ta không thấy lối vào, nhưng kiên nhẫn đi dạo vòng quanh ta chợt thấy cánh cửa cho phép người đọc xâm nhập vào không gian của những bí tích lạnh lùng thời hiện đại, những ẩn ngôn tinh tế và sàm sỡ của tan rã, hư vô…
Thế giới thơ của Mai Văn Phấn luôn luôn trong trạng thái sẵn sàng bùng nổ. Một biến động dù nhỏ nhất như một tia sáng, một tiếng chim… từ cuộc sống xung quanh vọng tới cũng có thể khởi động lên trong thi nhân day dứt siêu hình, những suy tưởng miên man. Bất cứ cái gì thính giác, thị giác và trực giác của nhà thơ chạm tới là cái đó trở thành một kẻ đầy nghi vấn, nó lục soát mọi ký ức, chắp nối các ấn tượng, đảo ngược những tín điều và thậm chí đi xuyên qua thế giới của nhà thơ làm thế giới ấy trở nên thủng rách. Nhưng may thay, tất cả những kẻ phá hoại xuyên thế giới ấy đều luôn luôn hướng đến một thế giới mới, khai mở lo âu mới, hy vọng mới, ước mơ mới và hoài nghi mới. Tất cả đều có thể là sứ giả của một trật tự thi ca mới mẻ đang chờ...”
Đúng vậy
Lúc đi
ông mặc áo len màu cổ vịt, quần rộng đũng
tóc cắt ngắn
tay cầm cuốn sách
ra gần cửa còn lẩm bẩm:
sáng rồi tối... thối rồi thơm... bơm rồi xì... đi rồi ngã... vả rồi thương... ương rồi chín... nín rồi thét... kẹt rồi lơi... xơi rồi hóc... bóc rồi che... đe rồi chừa... đưa rồi quỵt... bịt rồi hở... lỡ rồi toi... moi rồi thấy...
chốt cửa gỗ
kéo cửa sắt
ông bấm năm chiếc khóa
rồi ném chìa vào trong nhà
Lật đống chăn nơi ông vẫn nằm
thấy mẩu giấy với nét chữ nguệch ngoạc:
"Ai tìm thấy tôi ở đâu, gọi về số...
Xin cảm ơn và hậu tạ".
sau mẩu giấy vẫn văng vẳng:
quấy rồi đục... nhục rồi than... tan rồi huề... mê rồi tỉnh... thỉnh rồi buông...
Dậy trẻ con
Lũ trẻ xóm tôi biết quá nhiều về người lớn nên sớm mắc những căn bệnh tuổi già. Đêm đêm chúng thường tụ tập, thì thào trong những khu vườn vắng, phân công đứa canh gác để đứa khác đào hầm, chôn giấu những đồ vật cũ nát, đề phòng lúc biến động. Chúng hay hốt hoảng lúc hoàng hôn chuyển màu, lúc sóng vỗ, lúc quả vỡ… Chúng rủ nhau ăn kiêng đề phòng cao huyết áp, mỡ máu, u xơ tuyến tiền liệt… Ít thấy chúng gào khóc ăn vạ. Có đứa nghẹn ngào: “Trẻ con nước mắt chảy vào trong!”. Tôi và những người khác bàn nhau diễn trò cho chúng xem, xếp đồ hàng, xây cung điện, kéo thuyền giấy trên sân gạch... Đánh trận giả, vờ lăn ra chết. Bọn trẻ bẻ lá đặt lên mũi những người giả chết. Những chiếc lá bất chợt héo rũ, úa vàng. Một đứa tự tin, sảng khoái: Đi một ngày đàng học một sàng khôn. Chúng cười vang lúc chúng tôi đứng dậy. Tôi mụ mị rồi ngất ngư về chỗ của mình. Bàn chân chập chững đặt lên mặt đất từng bước dại.
Giả thiết cho buổi sáng hôm sau
Về già ông ít nói
không buồn, không giận
suốt đêm ngồi buông câu bên vũng bùn
để di dưỡng tinh thần?
Không dám ngáp
bởi mất cảnh giác
cào cào, châu chấu sẽ chui vào bụng.
Tôi xếp củi để ông dựa lúc mỏi
đặt bên cạnh chén nước.
Rồi nắng sớm sẽ cùng ông
tựa vào chân núi lớn
trước mặt mở hồ nước rộng.
Hay mặt đất xóa mọi dấu vết
Tôi thành kẻ buôn điều, bịa chuyện.
Có thể dưới bình minh đen
chất ngất những con cá đen
Gió móc vào ông lưỡi câu có ngạnh.